Իսրայելի կառավարությունը հաստատել է Գազայի հրադադարի համաձայնագիրը՝ մեկնարկելով համաձայնագրի առաջին փուլը, որի շրջանակներում Իսրայելը կազատի հարյուրավոր պաղեստինցի բանտարկյալների՝ Գազայում պահվող պատանդների դիմաց, դուրս կբերի զորքերը որոշ հատվածներից և կթույլատրի հարյուրավոր օգնության բեռնատարների մուտքը Գազա ամեն օր։
Կառավարության հաստատումը տեղի ունեցավ ուրբաթ վաղ առավոտյան՝ Իսրայելի և պաղեստինյան դիմադրության խմբի՝ Համասի միջև հինգշաբթի ուժի մեջ մտած հրադադարի համաձայնագրի արդյունքում։
«Կառավարությունը, Բենյամին Նեթանյահուի գլխավորությամբ, հաստատել է Գազայի հատվածում պատերազմի ավարտի և բոլոր պատանդների վերադարձի համաձայնագիրը»,- ասվում է Իսրայելի կառավարության հայտարարության մեջ։
Կառավարության նիստը սկսվել է անվտանգության զեկույցով, որը ներկայացրել է Գլխավոր շտաբի պետ Էյալ Զամիրը։ Տեղական լրատվամիջոցների հաղորդմամբ՝ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի Մերձավոր Արևելքի հատուկ բանագնաց Սթիվ Վիտկոֆը և Թրամփի փեսա Ջարեդ Քուշները մասնակցել են հանդիպմանը՝ Իսրայելի վարչապետ Բենյամին Նեթանյահուի հետ բանակցություններից հետո։
Հանդիպումը տեղի է ունեցել մի քանի ժամ ուշացումով՝ անվտանգության կաբինետի նախորդ նիստի ձախողումից հետո, որտեղ Թրամփի 20 կետանոց Գազայի խաղաղության ծրագրի վերաբերյալ քվեարկություն չէր կայացել։
Իսրայելի հանրային հեռարձակող «Կան»-ը հրապարակել է «Գազայի պատերազմի ամբողջական ավարտ» վերնագրով փաստաթուղթ՝ նշելով, որ կառավարությունը հաստատել է համաձայնագիրը, սակայն ծայրահեղական նախարարներ Իթամար Բեն-Գվիրը, Բեցալել Սմոտրիչը, Իցհակ Վասեռլաուֆը և Ամիխայ Էլիյահուն դեմ են քվեարկել Թրամփի ծրագրին։
Հրադադարի համաձայնագիրը հայտարարվել է հինգշաբթի լուսաբացին՝ չորս օր տևած անուղղակի բանակցություններից հետո, որոնք տեղի են ունեցել Եգիպտոսի Շարմ էլ-Շեյխ քաղաքում՝ Թուրքիայի, Եգիպտոսի, Քաթարի և ԱՄՆ-ի միջնորդությամբ։
Ծրագրի երկրորդ փուլը նախատեսում է Գազայում նոր կառավարման մեխանիզմի ստեղծում՝ առանց Համասի մասնակցության, պաղեստինցիներից և արաբական ու իսլամական երկրների զորքերից կազմված անվտանգության ուժերի ձևավորում և Համասի զինաթափում։
Արաբական և իսլամական երկրները ողջունել են ծրագիրը։
Իսրայելը և Համասը հաստատել են իրենց նվիրվածությունը ծրագրի առաջին փուլին, որը կենտրոնանում է երեք հիմնական կետերի վրա՝ բանտարկյալների փոխանակում, իսրայելական զորքերի դուրսբերում և Գազա հումանիտար օգնության մուտքի ապահովում։
Համասը հայտարարել է, որ առաջին փոխանակման ընթացքում 20 իսրայելցի պատանդներ կազատվեն՝ մոտ 2000 պաղեստինցի բանտարկյալների դիմաց։
Սա ներառում է 250 պաղեստինցի, ովքեր դատապարտված են ցմահ ազատազրկման, և 1700 այլոց, որոնցից շատերը կանայք և երեխաներ են, ովքեր ձերբակալվել են պատերազմի սկզբից։ Փոխանակումը նախատեսվում է իրականացնել համաձայնագրի ուժի մեջ մտնելուց հետո 72 ժամվա ընթացքում։
20 կետանոց ծրագիրը, որը հայտարարվել էր սեպտեմբերի 29-ին, ներառում է բոլոր իսրայելցի պատանդների ազատումը պաղեստինցի բանտարկյալների դիմաց, հրադադար, Համասի զինաթափում և Գազայի վերակառուցում։
Հինգշաբթի օրը Թրամփը հայտարարել է, որ ԱՄՆ-ը և այլ միջնորդներ օգնել են ավարտել Իսրայելի պատերազմը Գազայի շրջափակված հատվածում՝ ընդգծելով, որ իսրայելցի պատանդները պետք է ազատ արձակվեն երկուշաբթի կամ երեքշաբթի։ Նա նշել է, որ հույս ունի մասնակցել Եգիպտոսում ստորագրման արարողությանը։
Համասի գլխավոր բանակցող Խալիլ ալ-Հայան հայտարարել է, որ պաղեստինյան դիմադրության խումբը ստացել է ԱՄՆ-ից, արաբ միջնորդներից և Թուրքիայից երաշխիքներ, որ Իսրայելի ցեղասպանությունը Գազայում մշտապես ավարտվել է։
Մինչդեռ, Իսրայելի ծայրահեղ աջ Ազգային անվտանգության նախարար Իթամար Բեն-Գվիրը նախազգուշացրել է հինգշաբթի օրը, որ իր ծայրահեղական «Եվրեյական ուժ» կուսակցությունը կձգտի տապալել վարչապետ Նեթանյահուի ռեժիմը, եթե Համասը վերջնականապես չվերացվի։
Միևնույն ժամանակ, ԱՄՆ-ի ռազմական թիմը՝ 200 հոգուց բաղկացած, կտեղակայվի Մերձավոր Արևելքում՝ «հսկելու» Գազայի հրադադարը, հայտնել են ԱՄՆ բարձրաստիճան պաշտոնյաները հինգշաբթի։
Ադմիրալ Բրեդ Կուպերը՝ ԱՄՆ Կենտրոնական հրամանատարության ղեկավարը, «սկզբում կունենա 200 հոգի տեղում։ Նրա դերը կլինի վերահսկել, դիտարկել, համոզվել, որ խախտումներ չկան»,- ասել է բարձրաստիճան պաշտոնյան լրագրողներին։
Նա հավելել է, որ եգիպտական, քաթարական, թուրքական և հավանաբար էմիրաթական ռազմական պաշտոնյաներ նույնպես կներառվեն թիմում։
Մեկ այլ պաշտոնյա նշել է, որ «ոչ մի ամերիկյան զորք նախատեսված չէ Գազա մտնելու համար»։
