Թուրքական «Fergani Space Technologies» ընկերությունը, որը հիմնադրվել է թուրքական «Baykar» պաշտպանական ընկերության նախագահ և գլխավոր տեխնոլոգիական տնօրեն Սելչուկ Բայրաքթարի կողմից, հաջողությամբ արձակել է իր երկրորդ տեղական մշակմամբ արբանյակը՝ FGN-100-d2-ը, ինչը ևս մեկ կարևոր իրադարձություն է ընկերության համաստեղության նախագծում։

«Baykar»-ի հայտարարության համաձայն՝ FGN-100-d2 արբանյակը արձակվել է շաբաթ օրը ԱՄՆ-ի Քանավերալ հրվանդանի SLC-40 բազայից։ 104 կիլոգրամանոց արբանյակը, որը մինչ օրս Թուրքիայի ամենամեծ մասնավոր հատվածի արբանյակն է, ուղեծիր է դուրս բերվել SpaceX-ի «Bandwagon-4» առաքելության շրջանակներում։

Արձակումից մոտ 74 րոպե անց արբանյակը հաջողությամբ անջատվել է տիեզերանավի մեկնարկային սարքից և մտել է իր նպատակային ուղեծիր՝ փոխանցելով իր առաջին հեռաչափական տվյալները՝ պաշտոնապես սկսելով գործողությունները։

Արձակմանը ուշադիր հետևել են Բայրաքթարը և նրա խումբը Ստամբուլի Օզդեմիր Բայրաքթարի անվան ազգային տեխնոլոգիական կենտրոնի տիեզերական դիտարկման և կառավարման կենտրոնից։

Fergani Space-ը նախկինում իր առաջին արբանյակը՝ 102 կիլոգրամանոց FGN-100-d1-ը, արձակել էր 2025 թվականի հունվարի 14-ին՝ ԱՄՆ-ի Վանդենբերգի տիեզերական ուժերի բազայից՝ SpaceX-ի Transporter-12 առաքելության շրջանակներում: Այդ արբանյակը նույնպես հաջողությամբ դուրս էր եկել ուղեծիր և սկսել էր հեռաչափական տվյալներ փոխանցել մեկնարկից մոտ 62 րոպե անց։

Բայրաքթարն ասաց, որ FGN-100-d2-ի հաջող տեղակայումը ևս մեկ կարևոր քայլ է Ուլուգ Բեյի գլոբալ դիրքորոշման համակարգի կառուցման գործում՝ այն նկարագրելով որպես 100 կիլոգրամանոց դասի փորձնական արբանյակ, որը մշակվել է ամբողջությամբ ազգային ինժեներական կարողությունների միջոցով։

Հիմնադրված 2022 թվականին, Fergani Space-ում աշխատում է 135 ինժեներ և տեխնիկ։ Բայրաքթարն ասաց, որ արբանյակների ինժեներական, համակարգերը և դիզայնը մշակվել են ամբողջությամբ ընկերության ներսում՝ օգտագործելով սեփական ռեսուրսները, և սպասվող շահագործման ժամկետը հինգից յոթ տարի է։

«Մեր նպատակն է հինգ տարվա ընթացքում հասնել ավելի քան 100 արբանյակի և անկախ կերպով մեր Ուլուգ Բեյի գլոբալ դիրքորոշման համակարգը տրամադրել Թուրքիային և բոլոր բարեկամ և դաշնակից տարածաշրջաններին։ Նա հավելեց, որ ընկերությունը նաև մշակում է ուղեծրային փոխանցման տրանսպորտային միջոց, որը շուտով կարձակվի փորձարկման համար՝ փոքր արբանյակի հետ միասին։ Մեր թիմը շարունակում է աշխատել լիովին անկախ մեկնարկային տրանսպորտային միջոցի նախագծման վրա, որը հնարավորություն կտա Թուրքիային մուտք գործել տիեզերք», - ասաց Բայրաքթարը։

Երկրի ցածր ուղեծրում մոտ 510 կիլոմետր բարձրության վրա գործող FGN-100-d2-ը թռչում է վայրկյանում 7.6 կիլոմետր արագությամբ և օրական մոտ 15 անգամ պտտվում է Երկրի շուրջ։

Ֆերգանիի ինժեներների կողմից ամբողջությամբ մշակված արբանյակը ներառում է ազգային ավիոնիկայի համակարգեր, տեղական ինտեգրված ծրագրային ապահովում, կանաչ շարժիչ համակարգ, կառուցվածքային նախագծում և շրջակա միջավայրի փորձարկումներ։ Այն կփորձարկի ուղեծրային գործողությունների, հեռաչափման և հեռակառավարման կապի, դիրքորոշման և բեռնվածության տվյալների փոխանցման հետ կապված հնարավորությունները։