Նրանք ունեն փողը և չիպերը, ի՞նչն է հիմա խանգարում տեխնոլոգիական հսկաներին

Արհեստական ​​բանականության գերիշխանության համար մրցավազքում ամերիկյան տեխնոլոգիական հսկաներն ունեն փող և չիպեր, բայց նրանց հավակնությունները բախվել են նոր խոչընդոտի՝ էլեկտրաէներգիայի։

«Մեր ներկայիս ամենամեծ խնդիրը ոչ թե հաշվողական ավելցուկն է, այլ հզորությունը և կարողությունը՝ շինարարությունները բավականաչափ արագ և հզորությանը մոտ ավարտելու համար», - վերջերս OpenAI-ի ղեկավար Սեմ Ալտմանի հետ կայացած փոդքասթի ժամանակ խոստովանեց Microsoft-ի գործադիր տնօրեն Սաթյա Նադելան։

«Այսպիսով, եթե դուք չեք կարող դա անել, ապա կարող եք իրականում ունենալ մի կույտ չիպեր, որոնք ես չեմ կարող միացնել», - ասաց Նադելան։

Google-ը, Microsoft-ը, AWS-ը (Amazon) և Meta-ն (Facebook) օգտագործում են իրենց հսկայական կանխիկ պահուստները՝ 2025 թվականին մոտ 400 միլիարդ դոլար ծախսելու և նույնիսկ ավելին՝ 2026 թվականին, որին առայժմ աջակցում են ոգևորված ներդրողները։

Այս ամբողջ կանխիկը օգնել է մեղմել նախնական մեկ խոչընդոտը՝ ձեռք բերելով հաշվողական հզորության մրցավազքի համար անհրաժեշտ միլիոնավոր չիպեր, և տեխնոլոգիական հսկաները արագացնում են իրենց ներքին պրոցեսորների արտադրությունը՝ ձգտելով հետապնդել համաշխարհային առաջատար Nvidia-ին։

Սրանք կտեղադրվեն հսկայական տվյալների կենտրոնների դարակների մեջ, որոնք նաև հսկայական քանակությամբ ջուր են սպառում սառեցման համար։

Մեծ տեղեկատվական պահեստների կառուցումը Միացյալ Նահանգներում տևում է միջինը երկու տարի, իսկ նոր բարձրավոլտ էլեկտրահաղորդման գծերի շահագործման հանձնումը տևում է հինգից տասը տարի։

Էներգետիկ պատ

«Հիպերսկալերները», ինչպես Սիլիկոնյան հովտում անվանում են խոշոր տեխնոլոգիական ընկերություններին, տեսան էներգետիկ պատի մոտենալը։

Մեկ տարի առաջ Վիրջինիայի գլխավոր կոմունալ ծառայությունների մատակարար Dominion Energy-ն արդեն ուներ 40 գիգավատտ տվյալների կենտրոնի պատվերների գիրք, որը համարժեք է 40 միջուկային ռեակտորների արտադրությանը։

Վերջերս ընկերությունը հայտարարեց, որ Վիրջինիայում՝ աշխարհի ամենամեծ ամպային հաշվարկային կենտրոնում, տեղակայվող հզորությունը այդ ժամանակվանից ի վեր հասել է 47 գիգավատի։

Տնային տնտեսությունների էլեկտրաէներգիայի վճարների բարձրացման համար արդեն մեղադրվող ԱՄՆ տվյալների կենտրոնները, ըստ տարբեր ուսումնասիրությունների, կարող են կազմել ազգային սպառման 7-12 տոկոսը մինչև 2030 թվականը, այսօրվա 4 տոկոսի համեմատ։

Սակայն որոշ մասնագետներ ասում են, որ կանխատեսումները կարող են չափազանցված լինել։

«Եվ՛ կոմունալ ծառայությունները, և՛ տեխնոլոգիական ընկերությունները խթան ունեն ընդունելու էլեկտրաէներգիայի օգտագործման արագ աճի կանխատեսումը», - սեպտեմբերին ասաց UC Berkeley-ի հայտնի փորձագետ Ջոնաթան Քումին։

Ինչպես 1990-ականների վերջի ինտերնետային պղպջակի դեպքում, «շատ տվյալների կենտրոններ, որոնց մասին խոսվում և առաջարկվում է, իսկ որոշ դեպքերում նույնիսկ հայտարարվում է, երբեք չեն կառուցվի»։

Արտակարգ ածուխ

Եթե կանխատեսվող աճը իրականանա, դա կարող է մինչև 2028 թվականը 45 գիգավատի պակաս առաջացնել՝ համարժեք 33 միլիոն ամերիկյան տնային տնտեսությունների սպառմանը, ըստ Morgan Stanley-ի։

Մի քանի ամերիկյան կոմունալ ծառայություններ արդեն հետաձգել են ածխային գործարանների փակումը։

Եվ բնական գազը, որը, ըստ Միջազգային էներգետիկ գործակալության, սնուցում է ամբողջ աշխարհում տվյալների կենտրոնների 40 տոկոսը, նոր ժողովրդականություն է վայելում, քանի որ այն կարող է արագ տեղակայվել։

ԱՄՆ Ջորջիա նահանգում, որտեղ տվյալների կենտրոնները բազմանում են, կոմունալ ծառայություններից մեկը թույլտվություն է խնդրել տեղադրել 10 գիգավատ գազով աշխատող գեներատորներ։

Որոշ մատակարարներ, ինչպես նաև Էլոն Մասկի xAI ստարտափը, շտապել են արտասահմանից գնել օգտագործված տուրբիններ՝ արագ հզորություններ կառուցելու համար։ Նույնիսկ ինքնաթիռների տուրբինների վերամշակումը, որը հին նիշային լուծում է, ավելի ու ավելի մեծ ժողովրդականություն է վայելում։

«Իրական գոյության սպառնալիքն այժմ կլիմայի փոփոխության աստիճանը չէ։ Այն փաստն է, որ մենք կարող ենք պարտվել արհեստական ​​բանականության սպառազինությունների մրցավազքում, եթե չունենանք բավարար էներգիա», - հոկտեմբերին ասաց Ներքին գործերի նախարար Դուգ Բուրգումը։

Ատոմային, արևային և տիեզերական՞

Տեխնոլոգիական հսկաները աննկատելիորեն նվազեցնում են իրենց կլիմայական պարտավորությունները։ Օրինակ՝ Google-ը խոստացել էր մինչև 2030 թվականը զրոյական ածխածնի արտանետումներ, բայց հունիսին այդ խոստումը հեռացրել էր իր կայքից։

Փոխարենը, ընկերությունները խթանում են երկարաժամկետ նախագծերը։

Amazon-ը պաշտպանում է միջուկային վերածնունդը փոքր մոդուլային ռեակտորների (SMR) միջոցով, որոնք դեռևս փորձարարական տեխնոլոգիա են, որոնք ավելի հեշտ կլինի կառուցել, քան ավանդական ռեակտորները։

Google-ը նախատեսում է 2029 թվականին վերագործարկել Այովայում գտնվող ռեակտորը։ Իսկ Թրամփի վարչակազմը հոկտեմբերի վերջին հայտարարեց 80 միլիարդ դոլարի ներդրման մասին՝ մինչև 2030 թվականը տասը ավանդական ռեակտորների շինարարությունը սկսելու համար։

Հիպերսկալյատորները նաև մեծ ներդրումներ են կատարում արևային էներգիայի և մարտկոցային կուտակիչների մեջ, մասնավորապես Կալիֆոռնիայում և Տեխասում։

Տեխասի էլեկտրական ցանցի օպերատորը նախատեսում է մինչև 2030 թվականը միայն այս տեխնոլոգիաներից ավելացնել մոտ 100 գիգավատ հզորություն։

Վերջապես, և՛ Էլոն Մասկը, իր Starlink ծրագրի միջոցով, և՛ Google-ը առաջարկել են չիպեր տեղադրել տիեզերքի ուղեծիր՝ արևային էներգիայով աշխատող։ Google-ը պլանավորում է փորձարկումներ անցկացնել 2027 թվականին։