«Գլոբալ Սումուդ» նավատորմի վրա հարձակման դեմ բողոքի ցույցերը տարածվում են Եվրոպայում

Հինգշաբթի օրը տասնյակ հազարավոր մարդիկ դուրս են եկել փողոցներ ամբողջ Եվրոպայում՝ բողոքելու Իսրայելի կողմից «Գլոբալ Սումուդ» նավի վրա հարձակման դեմ, որը մարդասիրական օգնություն տեղափոխող նավ էր և որը հարձակման էր ենթարկվել և առգրավվել Գազա իսրայելական ուժերի կողմից։

Նավատորմը, որը կազմակերպիչները նկարագրում էին որպես ծովով օգնություն հասցնելու ամենամեծ համակարգված ջանք, հարձակման ենթարկվեց հոկտեմբերի 1-ին, երբ մոտենում էր Գազայի ջրերին։ Իսրայելի նավատորմը բռնի կերպով գրավեց տասնյակ նավեր և ձերբակալեց հարյուրավոր ուղևորների, այդ թվում՝ մի քանի եվրոպական երկրների քաղաքացիների։

Ֆրանսիայում մարդիկ հավաքվեցին Փարիզի պատմական Հանրապետության հրապարակում՝ դատապարտելու հարձակումը։ Պաղեստինյան դրոշներ պարզած ամբոխը վանկարկում էր «Իսրայել՝ հեռացիր, Պաղեստինը քոնը չէ» և «Կեցցե Պաղեստինը»։

Բողոքողները պահանջում էին նավատորմի ակտիվիստների, այդ թվում՝ ֆրանսիացի քաղաքացիների, ազատ արձակումը, ովքեր դեռևս գտնվում են իսրայելական կալանքի տակ։

Բելգիայում հարյուրավոր մարդիկ հավաքվեցին Բրյուսելում՝ Արտաքին գործերի նախարարության դիմաց՝ մի քանի քաղաքացիական հասարակական խմբերի կազմակերպած բողոքի ակցիայում։

Ցուցարարները քայլերթ կազմակերպեցին «Բոլոր հայացքները՝ Գազայի վրա» թեմայով՝ պարզած պաղեստինյան դրոշներ և քեֆիեներ՝ որպես համերաշխության խորհրդանիշ։

Բողոքը շարունակվեց Արտաքին գործերի նախարարությունից մինչև Լյուքսեմբուրգի հրապարակ՝ Եվրոպական խորհրդարանի դիմաց, որտեղ ամբոխը վանկարկում էր «Ազատություն Պաղեստինին», «Համերաշխություն Պաղեստինի հետ» և «Ազատություն Գազային»։

Ցուցարարները կոչ էին անում Բելգիայի և ԵՄ հաստատություններին ավելացնել աջակցությունը նավատորմին և պաղեստինյան ժողովրդին։

Իսպանիայում համերաշխության ցույցեր անցկացվեցին 24 խոշոր քաղաքներում՝ մի քանի քաղաքացիական հասարակական խմբերի և քաղաքական կուսակցությունների նախաձեռնությամբ։

Մադրիդը և Բարսելոնան դարձան ցույցերի կենտրոնական կետեր։ Հազարավոր մարդիկ հավաքվեցին Մադրիդի Սանտա Կրուզ պալատի՝ Արտաքին գործերի նախարարության նստավայրի դիմաց՝ պահանջելով ձերբակալված նավատորմի անդամների անհապաղ ազատ արձակումը և կոչ անելով կառավարությանը խստացնել պատժամիջոցները Իսրայելի վարչապետ Բենյամին Նեթանյահուի վարչակազմի նկատմամբ։

«Բոյկոտ Իսրայելին», «Կանգնեցրեք ցեղասպանությունը» և «Ազատություն Պաղեստինին» վանկարկումները տարածվեցին մայրաքաղաքով, մինչդեռ որոշ ցուցարարներ փորձեցին արգելափակել գլխավոր ճանապարհները, ինչը հանգեցրեց կարճատև բախումների ոստիկանության հետ։

Բարսելոնայում ցույցեր անցկացվեցին ինչպես նավահանգստում, որտեղից նավատորմը մեկնել էր օգոստոսի 30-ին, այնպես էլ Իսրայելի հյուպատոսարանի դիմաց։ Ձերբակալվածների ընտանիքները միացան ակտիվիստներին՝ պահանջելով անհապաղ դիվանագիտական գործողություններ։

Նմանատիպ ցույցեր անցկացվեցին Վալենսիայում, Պամպլոնայում, Տոլեդոյում, Սևիլիայում և Բիլբաոյում, իսկ շաբաթվա վերջին նախատեսվում են ավելի մեծ մասշտաբի երթեր։

Զայրույթը տարածվեց նաև տեղական քաղաքականության մեջ։ Մադրիդի տարածաշրջանային խորհրդարանում ձախակողմյան «Մաս Մադրիդ» կուսակցությունը պաղեստինյան դրոշ պարզեց նիստերի դահլիճում, ինչը վեճեր առաջացրեց իշխող պահպանողական «Ժողովրդական կուսակցության» անդամների հետ։

Արագոնի խորհրդարանում պատգամավորները մեկ րոպե լռությամբ հարգեցին Գազայի և նավատորմի զոհերին, սակայն ծայրահեղ աջակողմյան «Վոքս» կուսակցության ներկայացուցիչները լքեցին դահլիճը՝ բողոքի նշան։

Իսպանիայի արտաքին գործերի նախարար Խոսե Մանուել Ալբարեսը սկսեց այն, ինչ տեղական լրատվամիջոցները կոչեցին «հեռախոսային դիվանագիտություն», զրուցելով իր գործընկերների հետ Թուրքիայում, Բելգիայում, Իռլանդիայում, Բրազիլիայում և ԵՄ արտաքին քաղաքականության ղեկավար Կայա Կալասի հետ՝ նավատորմի անդամների պաշտպանության համատեղ դիրքորոշում մշակելու համար։

Շվեյցարիայում հազարավոր մարդիկ ցույց անցկացրեցին Ժնևի Լիզա Ժիրարդեն հրապարակում՝ վանկարկելով կարգախոսներ ֆրանսերեն, արաբերեն և անգլերեն։ Ցուցարարները պահանջում էին դադարեցնել Իսրայելի շրջափակումը և ապահովել հումանիտար օգնության անարգել մատակարարումը Գազա։

Ցույցեր անցկացվեցին նաև Բեռնում, Բազելում, Լուգանոյում, Լյուցեռնում և Ցյուրիխում։ Ժնևի ցույցը տևեց ժամեր՝ խիստ ոստիկանական հսկողության ներքո և ավարտվեց առանց միջադեպերի։

Մեծ Բրիտանիայում հարյուրավոր մարդիկ հավաքվեցին Լոնդոնի խորհրդարանի հրապարակում, ապա քայլեցին դեպի Ուայթհոլ՝ կառավարության գրասենյակների մոտ։ Պաղեստինյան դրոշներ պարզած ցուցարարները վանկարկում էին «Ազատություն Պաղեստինին» և «Մի՛ ռմբակոծեք Գազան»։

Ամբոխը դուրս եկավ փողոցներ, և երթևեկությունը կանգ առավ, իսկ որոշ ավտոբուսի վարորդներ ազդանշան էին տալիս համերաշխության նշան։ Ոստիկանությունը հետագայում արգելափակեց ցուցարարներին՝ Տրաֆալգարի հրապարակ հասնելուց, ինչը հանգեցրեց բախումների և մի քանի ձերբակալությունների։ Փոքր ցույցեր անցկացվեցին նաև մայրաքաղաքի այլ մասերում։

Հունաստանում հազարավոր մարդիկ քայլեցին Աթենքում՝ դեպի Իսրայելի դեսպանատուն՝ վանկարկելով «Դադարեցրեք ցեղասպանությունը Գազայում» և «Կոտրեք շրջափակումը, ազատեք Պաղեստինը»։

Կազմակերպիչները ընթերցեցին համատեղ հայտարարություն՝ դատապարտելով Իսրայելին միջազգային իրավունքի խախտման համար և ընդգծելով, որ նավատորմի առաքելությունը հումանիտար օգնություն հասցնելու օրինական փորձ էր։

Նմանատիպ ցույցեր անցկացվեցին նաև Սալոնիկում, Պատրասում, Խանիայում, Լեսբոսում, Խիոսում, Վոլոսում և Լարիսայում, որտեղ մասնակիցները պահանջում էին նավատորմում ձերբակալված 27 հույն քաղաքացիների անհապաղ ազատ արձակումը։

Իսրայելի նավատորմը հարձակվեց նավատորմի վրա, երբ այն մոտենում էր Գազայի ափերին չորեքշաբթի ուշ երեկոյան և ձերբակալեց առնվազն 443 ակտիվիստների, հայտնում են կազմակերպիչները։

«Գազայի շրջափակումը կոտրելու միջազգային կոմիտեն» հաստատել է, որ 22 նավ հարձակման է ենթարկվել և բռնագրավվել Իսրայելի ուժերի կողմից, իսկ 19-ը ենթադրաբար հարձակման են ենթարկվել, սակայն դեռևս փաստաթղթավորված չեն։

Մնացած չորս նավերից երկու օժանդակ նավեր հետ են վերադարձել, մինչդեռ «Մարինետ» նավը շարունակում էր շարժվել դեպի Գազա, սակայն տեխնիկական խնդիրների պատճառով դեռևս հեռու էր։

Նավատորմը, որը հիմնականում բեռնված էր հումանիտար օգնությամբ և բժշկական պարագաներով, նավարկեց օգոստոսի վերջին։ Սա առաջին անգամն էր տարիների ընթացքում, երբ մոտ 50 նավ միասին շարժվեցին դեպի Գազա՝ հարյուրավոր քաղաքացիական աջակիցներով։

Իսրայելը մոտ 18 տարի շրջափակման տակ է պահում Գազան, որտեղ ապրում է մոտ 2.4 միլիոն մարդ, և մարտ ամսին ավելի է խստացրել շրջափակումը՝ փակելով սահմանային անցակետերը և արգելափակելով սննդի ու դեղորայքի մատակարարումները, ինչը տարածքը հասցրել է սովի եզրին։

2023 թվականի հոկտեմբերից ի վեր Իսրայելի ռմբակոծությունները սպանել են ավելի քան 66,200 պաղեստինցիների, որոնց մեծ մասը կանայք և երեխաներ են։

ՄԱԿ-ը և խոշոր իրավապաշտպան կազմակերպությունները բազմիցս նախազգուշացրել են, որ շրջափակված տարածքը դառնում է անբնակելի, սովն ու հիվանդությունները արագորեն տարածվում են։